Ο τύπος στη Λέσβο, τόσο πριν όσο και μετά την απελευθέρωση του νησιού το 1912, υπήρξε οδηγός πνευματικής και πολιτιστικής κίνησης του νησιού, εμπνευστής και υποστηρικτής της τοπικής κοινωνίας. Μέσα από τις στήλες των εφημερίδων και των περιοδικών δημοσιεύτηκαν πολιτικές ειδήσεις εσωτερικού και εξωτερικού δελτίου, γράμματα και ανταποκρίσεις κατοίκων της υπαίθρου του νησιού, επίσης χρονογραφήματα, κοινωνικά σχόλια και λογοτεχνικά κείμενα μερικών από των επιφανέστερων Ελλήνων λογοτεχνών, με το δημοσιογραφικό στοιχείο να είναι τόσο έντονο, ώστε οι δημοσιογράφοι του νησιού να προχωρήσουν στην ίδρυση Σωματείου, με το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο να το αποτελούν οι: Πρόεδρος: Ηλίας Ηλιάδης, σύμβουλοι: Α. Γκράβαλης, Α. Μαριγλής, Π. Καψής, Ι. Παβεζόπουλος.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι για την έκδοση εφημερίδων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, απαιτούνταν ειδική άδεια της κυβερνήσεως και συγκεκριμένα του Υπουργείου Παιδείας. Η Οθωμανική Κυβέρνηση ξεκάθαρα διατύπωνε τις προθέσεις της για τον τύπο το 1867 στο Νόμο περί της εκτυπώσεως και εκδόσεως παντός είδους πολιτικών εφημερίδων εν Κωνσταντινούπολει και ταις Αυτοκρατορικαίς χώρες, όπου μεταξύ άλλων απαγορευόταν “…η εις το Οθωμανικόν κράτος εισαγωγή και η διάδοσις πάσης εφημερίδος ή περιοδικού συγγράμματος, πραγματευομένων πολιτικά ή διοικητικά αντικείμενα και δημοσιευθέντων αν τη αλλοδαπή με πρόθεσιν εχθροπαθείας και επιθέσεως κατά της Αυτοκρατορικής κυβερνήσεως…”. Έτσι εξηγείται η έλλειψη εκδοτικής δραστηριότητας στη Λέσβο καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αι.
Στη Βιβλιοθήκη φυλάσσονται φύλλα εφημερίδων και περιοδικών τόσο της Λέσβου όσο της Μικράς Ασίας και της Κωνσταντινούπολης, μερικά εκ των οποίων είναι μοναδικά όπως η Εφημερίδα Έφεδρος. Σημαντική επίσης, για την περιοχή της Μήθυμνας με πολλές ιστορικές, πολιτικές και πολιτιστικές ειδήσεις, αλλά και πληροφορίες για την καθημερινή ζωή στην περιοχή, είναι η εφημερίδα Μήθυμνα, η οποία εκδιδόταν στη Μήθυμνα.
Αρκετά από τα φύλλα εφημερίδων έχουν ψηφιοποιηθεί και τεκμηριωθεί στο πλαίσιο του έργου ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΗΡΟΔΟΤΟΣ και είναι πλέον προσβάσιμα στον κάθε αναγνώστη, μέσω της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΗΡΟΔΟΤΟΣ
Τεύχη εφημερίδων που έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί
- Νέα Σμύρνη (Σμύρνη, 1897)
- Νεολόγος (Κωνσταντινούπολη, 1897)
- Σκορπιός (Μυτιλήνη, 1911)
- Σάλπιγξ (Μυτιλήνη, 1912-1920)
- Αμάλθεια (Σμύρνη, 1912)
- Ισοπολιτεία (Κωνσταντινούπολη, 1912)
- Λέσβος (Μυτιλήνη, 1915)
- Μήθυμνα (Μήθυμνα, 1920-1921)
- Βελεζεβούλ (Καλλονή, 1922)
- Έφεδρος (Μυτιλήνη, 1923)
- Βούρδουλας (Μυτιλήνη, 1923)
- Καμπάνα (Μυτιλήνη, 1924)
- Τρίβολος (Μυτιλήνη, 1935)
- Αντιφασίστας (Μυτιλήνη, 1944)
- Εμπρός (Μυτιλήνη, 1944-1945)
- Σοσιαλιστής (Μυτιλήνη, 1945)
- Αγροτική (Μυτιλήνη, 1945)
